LEKTURY NIEOBOWIĄZKOWE
WARSZTATY DLA GRUP
Od kwietnia do czerwca 2022 r. zapraszaliśmy klasy szkolne i grupy przedszkolne na spotkania w ramach projektu: „Lektury nieobowiązkowe”, prowadzonego przez Fundację Dzieci Czytają. Były to spotkania z autorami i ilustratorami książek, które poprowadziły doświadczone edukatorki księgarni Badet. W spotkaniach wzięli udział zaproszeni przez nas znani twórcy książki dziecięcej, tacy jak: Daniel de Latour, Piotr Socha, Elżbieta Wasiuczyńska, Joanna Olech, Natalia Uryniuk, Anna Olej-Kobus i Krzysztof Kobus, Robert Rynkowski. Celem projektu były: edukacja literacka zorganizowanych grup dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym, zachęcanie dzieci do samodzielnych poszukiwań literackich.Zajęcia były symbolicznie odpłatne (po 10 zł za dziecko).
Zadanie publiczne było współfinansowane ze środków od miasta stołecznego Warszawa.
RELACJE ZE SPOTKAŃ:
12 maja 2022 r. zorganizowaliśmy spotkanie dla dzieci z klasy 1 Polsko-Niemieckiej Szkoły Spotkań i Dialogu z podróżnikami i autorami książek dla dzieci i dorosłych: Anną Olej-Kobus i Krzysztofem Kobusem. Dzieci miały okazję poznać całe mnóstwo afrykańskich zwierząt, dowiedzieć się, po co zebry mają paski a fenki duże uszy, jakich narzędzi używają szympansy i ile kręgów szyjnych ma żyrafa. Porównywaliśmy także piasek z Sahary z piaskiem z pustyni Namib. Oglądaliśmy owoc baobabu, pióra flamingów i wiele innych pamiątek z niezwykłych podróży naszych gości po Afryce.
16 maja 2022 r. o Bałtyku i jego zwierzętach opowiadała dzieciom z przedszkola Skarby Powsina – Natalia Uryniuk. Rozmawialiśmy głównie o przyrodzie Bałtyku, zamieszkujących go zwierzętach i konieczności ich ochrony. Dzieci interesowały się także pracą ilustratora, wykorzystywanymi narzędziami i technikami. Ważną częścią spotkania były warsztaty plastyczne, na których powstały obrazy morskich głębin zamieszkałe przez ryby, foki, chełbie i inne bałtyckie stworzenia. Prace malarskie umieściliśmy w zaciemnionej minigalerii, którą oświetlaliśmy lampą UV, po to by cieszyć się efektami świetlnymi.
17 maja 2022 r. dwie czwarte klasy ze szkoły polsko-francuskiej im. La Fontaine’a rozmawiały i tworzyły dzieła z ilustratorem Piotrem Sochą. Spotkanie poświęciliśmy jego najnowszej książce, napisanej wspólnie z Moniką Utnik-Strugałą: „Brud. Cuchnąca historia higieny”.
Rozmawialiśmy o tym, jak w dawnych czasach ludzie dbali o czystość, kto unikał mycia, a kto wiedział, że utrzymanie higieny ma dla zdrowia ogromne znaczenie. Przyjrzeliśmy się praktykom higienicznym epoki baroku i rokoko, kojarzonych z bardzo wyrafinowaną modą, która kryła brudne ciała. Na warsztatach plastycznych tworzyliśmy plansze z szalonymi, barokowymi fryzurami z otworem na buzie, dzięki którym mogliśmy się poczuć jak członkowie dworu Ludwika XIX, niezbyt czyści, ale za to niezwykle wykwintni.
26 maja 2022 roku zaprosiliśmy klasę czwartą z Polsko-Niemieckiej Szkoły Spotkań i Dialogu im W. Brandta na spotkanie z Joanną Olech. Autorka „Dynastii Miziołków” opowiadała o zawodzie pisarza oraz o swoich pierwszych przygodach z pisaniem książek dla dzieci i młodzieży. Artystka zdradziła kilka tajemnic dotyczących rodziny Miziołków, opowiadała także o innych swoich książkach, takich jak: „Tarantula, Klops i Herkules”, „Szkoła na Dobrej” i opowiadaniu „Leo” z książki „Wszystkie Kolory Świata”. Po lekturze fragmentów opowiadania młodzież otrzymała bardzo cenne wskazówki postępowania ze szkolnymi dręczycielami.
27 maja 2022 r., razem z pierwszą i drugą klasą z MyVinci School, poznawaliśmy tajemnice warsztatu pracy ilustratorki, Elżbiety Wasiuczyńskiej.
Porównaliśmy różne techniki, którymi posługuje się artystka, a szczególnie przyglądaliśmy się obrazom lasu i leśnych zwierząt z książek Tomasza Samojlika : „Ambaras” i „Bercia i Orson”. Poznaliśmy fragmenty historii dwóch małych niedźwiadków, które musiały stawić czoła leśnemu kłusownikowi. Podczas warsztatów plastycznych dzieci malowały z zapałem dolne partie lasu a potem rzeźbiły zwierzęta, które w polskich lasach można spotkać.
2 czerwca 2022 r. gościliśmy Roberta Rynkowskiego, podczas spotkania z uczniami z klasy 3 Polsko-Niemieckiej Szkoły Spotkań i Dialogu im W. Brandta. Rozmawialiśmy o wątkach poruszanych w książkach pisarza „Szczęśliwy zegar z Freiburga” i „Komputer Sterna”, między innymi o przyjaźni, życzliwości i bezinteresownej pomocy oraz o działaniu talizmanów przynoszących szczęście i o wynalazkach, w tym głównie o Internecie, o tym do czego nam się przydaje, ale także kiedy korzystanie z niego bywa niebezpieczne. Autor miał też trudne zadanie polegające na identyfikacji antycznych przedmiotów rysowanych z pamięci przez dzieci.
6 czerwca 2022 r. klasa 1 SP nr 300 wzięła udział w warsztatach z ilustratorem Danielem de Latourem. Dzieci miały okazję zobaczyć rysownika przy pracy. Daniel wyczarował dla nich czarownicę taką jak w książce „Babcocha”, potwora-hybrydę zwierząt, które tylko przychodziły dzieciom do głowy oraz uwielbiane przez dzieci Skarpetki w najprzeróżniejszych filmowych rolach. Czytaliśmy wybrane opowiadanie z „Niezwykłych przygód 10 skarpetek” Justyny Bednarek, a podczas warsztatów plastycznych dzieci tworzyły skarpety według własnych pomysłów. były więc skarpety ninja, skarpety królowe, skarpeta-mistrzyni judo, skarpeta-Hades ze skarpetowym psem Cerberem i skarpety-kontrolerzy biletów.
O AUTORACH:
DANIEL DE LATOUR
Daniel de Latour zajmuje się rysowaniem komiksów oraz ilustrowaniem książek dla dzieci oraz czasopism. Ma na koncie kilkanaście książek dla dzieci, w tym bestsellerową serie skarpetkową autorstwa Justyny Bednarek Rysował smoki, krasnoludki, kosmonautów, żyrafy, tygrysy, pociągi i inne rzeczy. Za ilustracje do Zaskórniaków Grzegorza Kasdepke i Ryszarda Petru otrzymał wyróżnienie PTWK oraz nominacje do kilku innych nagród, za „Niesamowite przygody dziesięciu skarpetek” Justyny Bednarek i „Dom nie z tej ziemi” Małgorzaty Strękowskiej-Zaremby nagrodę Przecinek i Kropka. Jest laureatem drugiej nagrody w konkursie na komiks Muzeum Powstania Warszawskiego i wielu innych wyróżnień. W 2021 roku nominowany do Astrid Lindgren Memorial Award.
Zajęcia z tym ilustratorem rekomendujemy dla dzieci od zerówki do klasy VI.
PIOTR SOCHA
Grafik, projektant, ilustrator. Absolwent Wydziału Gr
afiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Jeden z najpopularniejszych polskich ilustratorów prasowych, znany z rysunków pełnych poczucia humoru. Współpracuje z wieloma znaczącymi pismami, dziennikami i telewizją. Zajmuje się także projektowaniem książek, gier planszowych, audiobooków i logotypów.
We współautorstwie z Wojciechem Grajkowskim wydał dwie książki dziecięce „Pszczoły” oraz „Drzewa”. Są to wielkoformatowe albumy, przedstawiające barwne, kolorowe sceny, uzupełnione o krótkie opisy przedstawionych sytuacji.
„Potwór” to zabawna opowieść o Tatrach autorstwa Grzegorza Kasdepke. Kunszt ilustratorski Piotra Sochy dodaje opowieści innego wymiaru.
„Brud. Cuchnąca historia higieny” to pozycja w artystycznym dorobku Piotra Sochy powstała we współpracy z Moniką Utnik-Strugałą. Jest to książka z gatunku popularnonaukowej literatury dziecięcej, w której w urzekających, barwnych ilustracjach i przystępnej treści autorzy przybliżają historię higieny.
Zajęcia z tym ilustratorem rekomendujemy dla dzieci z klas II-VI szkoły podstawowej.
ELŻBIETA WASIUCZYŃSKA
Ilustratorka książek dla dzieci, malarka, projektantka, autora wizerunku kultowego Pana Kuleczki i jego gromadki. Porozmawiamy z nią o pracy ilustratora, technikach, narzędziach. Obejrzymy oryginały książkowych grafik i porównamy je z efektem końcowym w książkach. Zaprosimy dzieci na warsztaty plastyczne z artystką na motywach książek z serii „Zwierzaki” wydawnictwa Agora: „Ambaras” i „Bercia i Orson” Tomasza Samojlika.
Zapraszamy na spotkanie z ilustratorką dzieci z klas 0-III SP.
NATALIA URYNIUK
Graficzka, ilustratorka, autorka książek dla dzieci „Skok przez Bałtyk” i „Balticarium”, twórczyni międzynarodowego projektu o Morzu Bałtyckim. Opowie o bałtyckich portach, latarniach, tajemnicach skrytych na dnie oraz oczywiście o morskich roślinach i zwierzętach. Wspólnie namalujemy stworzenia zamieszkujące morskie głębiny i sprawimy, że zaświecą w ciemności. Zapraszamy na spotkanie z tą autorką starsze grupy przedszkolne oraz dzieci z klas 0-III SP.
ANNA OLEJ-KOBUS
Dziennikarka, fotografka, podróżniczka, autorka m. in. serii „Podróżowników” oraz „Księgi niezwykłych zwierząt-do rysowania, zgadywania i wymyślania”. Będziemy poznawać mieszkańców Afryki w formie zabaw i zagadek. Zobaczymy buszmeński taniec żyrafy, dotkniemy piasku pustyni. Sprawdzimy, czym różnią się piórka perliczek, flamingów i strusi. Nauczymy się naśladować odgłosy zwierząt i dowiemy się wielu ciekawostek o zwierzętach. A do tego spotkamy zwierzaki prosto z Afryki: zrobione z koralików, namalowane na batiku i wyrzeźbione w drewnie.
Zapraszamy na spotkanie z tą autorką dzieci z klas 0-III SP.
ROBERT RYNKOWSKI
Pisarz, doktor teologii, autor kryminałów i książek dla dzieci: „Szczęśliwy zegar z Freiburga” i „Komputer Sterna”.
Przeniesiemy się w czasie aż do „wieku pary i elektryczności” i poznamy historię niezwykłych wynalazców i ich projektów, w tym opisywanego w książce Abrahama Sterna. Zaprojektujemy też własne wynalazki, które mogłyby ułatwić lub uprzyjemnić nam życie. Zapraszamy na spotkanie z tym autorem dzieci z klas II-IV SP.
Książka z ekspertem
Projekt był kontynuacją cyklu warsztatów prowadzonych przez Fundację Dzieci Czytają w 2021 roku, dofinansowanych przez MK,DNiS.
W ramach projektu na 2022 rok zorganizowaliśmy cykl spotkań dla dzieci i młodzieży z udziałem autorów książek popularno-naukowych, beletrystyki bądź ekspertów w danej dziedzinie. Obok rozmowy z gościem i czytania fragmentów książek, uwzględniliśmy w scenariuszach spotkań warsztaty tematyczne.
Z każdego ze spotkań powstały foto- i wideorelacje, które opublikowaliśmy w mediach społecznościowych Fundacji (linki poniżej).
Spotkania odbyły się stacjonarnie, w lokalnych księgarniach kameralnych: Radio i Telewizja, Korekty oraz Księgarnia Czarnego. Wzięły w nich udział łącznie 123 osoby, zaś kolejne ponad 5,5 tys. osób obejrzało z nich wideorelacje. Daje to łączną liczbę 5590 uczestników, zaangażowanych w projekt, która nadal rośnie.
Celami strategicznymi projektu były: nowoczesna edukacja literacka dzieci i młodzieży, kształtowanie zachowań czytelniczych, wzmocnienie kulturotwórczej roli niezależnych księgarń (odwiedzanie lokalnych księgarń, uczestnictwo w spotkaniach autorskich).
Rezultaty jakościowe zadania:
Fundacja Dzieci Czytają stała się bardziej rozpoznawalną marką, postrzeganą dzięki zajęciom jako ośrodek kulturotwórczy, z unikalną ofertą wydarzeń dla dzieci i jako podmiot kształtujący zachowania czytelnicze w lokalnej społeczności.
Zadanie kreowało potrzeby czytelnicze także wśród grup niezainteresowanych literaturą, poszerzało ofertę kulturalną dla dzieci i ich rodziców, zwracało uwagę, jak ważna w rozwoju dzieci jest książka, ile dostarcza pozytywnych bodźców, jak z nią pracować, jak przedstawiać treści, jak dobierać właściwą do potrzeb dziecka tematykę i formę.
Zadanie kształtowało także obraz księgarń niezależnych jako miejsca, w którym lokalna społeczność może mieć dostęp do wyselekcjonowanych, wartościowych nowości książkowych, często wydanych przez niszowe ambitne wydawnictwa, które nie są dostępne w sieciowych księgarniach czy nie są promowane w Internecie. Do współpracy zaprosiliśmy 3 kameralne, niesieciowe księgarnie, które mają odpowiednie zaplecze do organizacji spotkań, mieszczą się dogodnie w centum miasta i gwarantują dobrą frekwencję podczas spotkań.
Projekt promuje rozszerzenie zakresu usług księgarń i dostosowanie ich do potrzeb czytelników, zwłaszcza czytelników młodych, wzmacnia ich funkcję jako ośrodków animujących kulturę i aktywizujących społeczności lokalne;
W ramach realizacji projektu wykorzystaliśmy nowoczesne formy promocji, czego rezultatem będzie trafienie z ofertą do jak najszerszej grup odbiorców niekoniecznie zainteresowanych literaturą, a także do młodzieży, dla której Internet jest najczęściej wybieranym medium, z którego czerpią informację.
Dodatkowe jakościowe rezultaty realizacji zadania:
Chcemy zachęcić dzieci, młodzież, rodziców, pedagogów do otwartej rozmowy na aktualne, ciekawe, czasem trudne tematy, skłonić dzieci do spędzania wolnego czasu w księgarniach; umożliwić najmłodszym kontakt z pełnymi pasji i zaangażowania ludźmi kultury, nauki i życia społecznego. Zależy nam na promowaniu wartościowej literatury, chcemy pobudzać ciekawość i kreatywność dzieci.
Rezultatem zadania było również propagowanie aktywnego uczestnictwa najmłodszych w życiu kulturalnym i oswajanie ich z instytucjami kultury, którymi są księgarnie, a także umożliwienie dzieciom kontaktu z twórcami, rozmów, które są inspirujące dla obu stron.
.Książki, jakim przyjrzeliśmy się podczas spotkań to:
– „Roślinkowa książka”, Alicja Krzanik, ilustrowana przez Annę Salamon, wydana przez Naszą Księgarnię;
– „Wolfgang (niezwyczajny)”, autorstwa Lai Aguilar, wydany przez Widnokrąg – o problemach dzieci ze spektrum autyzmu;
– „Wisła” Joanny Angier, Zielona Sowa, opowieść o największej polskiej rzece
– „Misja Sowy. Tosia, Franek i sekrety filozofii”, Tomasza Stawiszyńskiego; wydana przez Słowne Młode – o tym, czym jest filozofia dla dzieci;
– „Ciesz się!”, Sylwii Krachulec, z Widnokręgu – książka obrazowa o odkrywaniu radości w codzienności.
Głównymi odbiorcami zadania były dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym z Warszawy i okolic, a także ich rodzice i opiekunowie. Dodatkowa formuła online projektu dała nam wyjątkową możliwość dotarcia do nieograniczonej liczby odbiorców. Wcześniejsze nasze działania, szczególnie te, które opierały się na realizacji spotkań z artystami miały raczej zasięg lokalny, a także ograniczony pojemnością sal zajęciowych. Tymczasem teraz możemy dotrzeć także do tych wykluczonych kulturalnie grup, z mniejszych miast i wsi, które miały utrudniony dostęp do tego rodzaju oferty. Warsztaty, na żywo i relacja z nich w formie wideobloga odpowiadają na wiele potrzeb dzieci: wspólnego czytania, zabawy, przedstawiania historii, w których mogą zmierzyć się ze swoimi problemami, jak również potrzeby artystyczne, edukacyjne i kształtowania gustów estetycznych. Zajęcia stacjonarne miały zasięg lokalny, natomiast te w formie online oraz wideorelacje z całości – ogólnopolski.
Drugą grupą, do której projekt był adresowany, są rodzice i opiekunowie, dziadkowie, w tym także nauczyciele, księgarze i bibliotekarze. Zachęcaliśmy ich do aktywnego uczestniczenia w spotkaniach i warsztatach. Dorośli mogli skorzystać z pomysłów na twórczą pracę z dziećmi, zdobyli też wiedzę dotyczącą książek, które mogą wspomóc proces wychowania czy edukacji.
Spotkanie pierwsze:
10 września 2022 r. spotkaliśmy się w kawiarni księgarni Radio i Telewizja z Anną Jarecką Salamon i jej „Roślinkową książką”. Rozmawialiśmy o tym, jakie narzędzia są niezbędne w pracy ilustratorskiej. Oglądaliśmy gigantyczne plansze z oryginalnymi, włóczkowymi ilustracjami. Rozpoznawaliśmy rośliny, które się na niej pojawiły. Bawiliśmy się w gry związane z ulubionymi porami roku. Dzieciaki zrobiły także własną, wyklejaną, przestrzenną stronę z zielnika. Zasadziły sobie także zioła w doniczkach, które zabrały do domu.
Pełna galeria zdjęć dostępna tutaj.
Wideoblog ze spotkania dostępny tu.
Spotkanie drugie:
Spotkanie trzecie:
Spotkanie czwarte:
